Svi esperantisti širom svijeta obilježavaju u decembru dan rođenja Ludvika Lazara Zamenhofa, osnivača esperanto jezika. Banjalučko esperanto udruženje “La mondo” nije bilo izuzetak. O sinoćnoj svečanosti, pomenutom udruženju, ali i samom jeziku čitajte u nastavku teksta…
Predsjednik Esperanto udruženja “La mondo” iz Banjaluke Mićo Vrhovac istakao je da se dan rođenja tvorca Esperanto jezika (na slici) obilježio uz malu svečanost.
“Sva Esperanto udruženja se potrude na ovaj datum da nešto naprave”, ističe Vrhovac i dodaje, “neko otvara izložbu, neko napravi koncert ili promoviše knjigu koja je prevedena na esperanto, održi interesantno predavanje i slično”.
Program koji je predstavljen banjalučkim esperantistima organizovali su Međunarodno udruženje naučnih radnika AIS Banja Luka i već pomenuto udruženje “La mondo”. Program je otvoren napolitanskom pjesmom “Santa Lucia” koju je na trubi izveo Srđan Pažin. Potom nas je predsjednik udruženja upoznao sa biografijom L. L. Zamenhofa kroz kraći intervju. Nakon dvije recitacije u izvođenju Sonje Vrhovac uz pratnju gitare, program je zatvorio Ljubiša Preradović koji je promovisao bibliografiju Boriše Milićevića, čovjeka koji je dao ogroman doprinos na širenju esperanto jezika na prostoru bivše Jugoslavije.
O Esperanto jeziku
Esperanto je planski kreiran jezik predložen za međunarodni drugi jezik. Ima za cilj da olakša komunikaciju među narodima i grupama koje govore različite jezike. Danas je u upotrebi u raznim sferama života, uključujući putovanja, dopisivanje, kulturnu razmjenu, književnost – originalnu i prevedenu literaturu. U nekim školama se uči fakultativno.
Svi koji su imali dodir sa ovim jezikom ističu kao njegovu glavnu prednost brzinu učenja. Smatra se da mjeseci učenja ovog jezika odgovaraju godinama učenja nacionalnih jezika. Zbog pretežno evropske osnove korijena riječi, azijatima je potrebno duže vrijeme učenja, ali opet manje od vremena učenja nekog drugog azijskog jezika.
Njegove osnovne karakteristike je sačinio Ludvik Lazar Zamenhof 1887. godine, objavivši „Prvu knjigu esperanta“. Zamenhof je rođen 1859. godine u Bjalistoku u Rusiji (današnja Poljska), a umro 1917. godine u Varšavi. u “Prvoj knjizi” postavio je temelje gramatike u 16 pravila i riječnik. Ova gramatika je ušla u sistem dokumenata poznat pod imenom “Osnovi esperanta”, koji je po odluci Prvog Svjetskog Esperanto Kongresa iz 1905. godine obezbjedio kontinuitet razvoja jezika.
Banjalučko esperanto udruženje “La mondo”
Predsjednik Vrhovac ističe da udruženje esperantista u Banjoj Luci datira iz najvjerovatnije 1955. godine, kada su se u banjalučkoj Gimnaziji održali prvi kursevi ovog jezika. Kasnije, sa manjim prekidima, esperanto klub je opstajao, te mijenjao imena, da bi 1995. godine dobio današnji naziv – “La mondo” (što na esperanto jeziku znači svijet).
“Danas ovo udruženje broji dvadeset i pet članova, te ima svoje aktivnosti koje se najviše zasnivanju na organizovanju određenih događaja – promocija, predavanja, kurseva esperanto jezika, manjih koncerata”, navodi Vrhovac i dodaje, “Radili smo i pozorišne predstave kroz saradnju sa drugim centrima. Prije dvije godine smo ušli u jedan projekat sa Kragujevcom, gdje je jedan član iz Banjaluke igrao u predstavi “Deset dana kapetana Postnikova”. Predstava je poznata u svijetu, a mi smo već imali svoja izvođenja u Poljskoj, Rusiji, Danskoj, Italiji, Hrvatskoj itd”.
Udruženje “La mondo” ima i uspješnu saradnju sa esperantistima iz svijeta. U Banjaluku su dolazili ljudi iz Njemačke, Slovačke, Češke, Mađarske itd. Putovanja esperantista iz Banja Luke uglavnom se vezuje za Evropu. Ove godine su učestvovali na Nacionalnim esperanto Kongesima u Hrvatskoj i Italiji, te na Svjetskom esperanto Kongresu u Kopenhagenu.
Svako se može prijaviti na esperanto kurs koji organizuje “La Mondo”, a po njegovom završetku mogu se opredijeliti da li žele postati i član ovog udruženja.
“Nastojima svake godine da održimo po jedan kurs Esperanto jezika. Trenutno je u toku jedan kurs za početnike i drugi kurs, koji predstavlja viši stepen, tzv. konverzacioni kurs. Trudimo se da svake godine imamo novih polaznika i na taj da obogaćujemo rad društva”, zaključio je Vrhovac .
eTrafika.net – O. Tešić