Zahtjev za izdavanje ekološke dozvole „Integral inženjering“ je ministarstvu uputio 26. juna 2019. godine. U Odjeljenju za inspekcije grada Gradiška tvrde da je njihov ekološki inspektor godinu ranije, 2018. godine, na licu mjesta utvrdio da „Integral“ posjeduje potrebnu dokumentaciju.
Piše: Miljan Kovač, Impuls
Kompanija „Integral inženjering“, poznata po bliskosti s vrhom entitetske vlasti u Banjaluci, više od godinu dana revnosno vrši golu sječu najkvalitenije šume u neposrednoj blizini Nacionalnog parka Kozara. Uz javnu ili prećutnu podršku političara i institucija istrajavaju u namjeri da posijeku šumu na površini od 110 hektara, kako bi na tom mjestu otvorili kamenolom.
Sječu šume „Integral inženjering“ provodi još od proljeća 2019. godine, a resorno ministarstvo mu je ekološku dozvolu izdalo tek u septembru prošle godine, čime je legalizovan ovaj zločin prema životnoj sredini.
Sam put do legalizacije posla vodio je preko niza sumnjivih radnji u kojima nisu zaobiđeni samo propisi već je u pitanje dovedena i logika.
Među brojnim nelogičnim postupcima vlasti, od lokalne do entitetske, koje smo istražili, svakako se izdvaja tvrdnja ekološke inspekcije iz Gradiške, da su prilikom kontrole 2018. godine, imali uvid u dokumentaciju za koju se ispostavilo da je izdata tek godinu dana poslije te kontrole.
„Spriječiti“ ne znači baš spriječiti
Sve je počelo kada je Vlada RS dana 1. septembra 2016. godine donijela Rješenje o dodjeli koncesije za eksploataciju tehničkog građevinskog kamena (dijabaza) na lokalitetu Vučjak, opština Gradiška, Privrednom društvu, „Integral inženjering“ a.d. Laktaši putem Ministarstva industrije, energetike i rudarstva.
O ovome gotovo dvije godine javnost ništa nije znala sve dok se slučaj nije pojavio pred odbornicima Skupštine opštine Gradiška, u junu 2018. godine u vidu „Informacije o stanju u oblasti šumarstva i lovstva na području opštine Gradiška za 2017. godinu“. Informacija je razmatrana na 16. sjednici skupštine opštine, održanoj 14. juna 2018. godine.
“Realizacijom ugovora o dodijeljenoj koncesiji na ovom lokalitetu, ovo gazdinstvo ostaje bez oko 110 hektara najbolje šume, čime će se smanjiti drvna zaliha i etat, te smanjiti prihod od prodaje šumskih drvnih sortimenata, što će se odraziti i na izdvajanje sredstava za posebne namjene prema lokalnoj zajednici. Osim toga, otvaranjem novog kamenoloma doći će do ekoloških promjena, narušavanja eko-sistema, te drugih poremećaja u prirodi“, navodi se, između ostalog, u ovoj informaciji koja je sastavljena na osnovu mišljenja Šumskog gazdinstva Gradiška.
Odbornici su zaključak donijeli jednoglasno.
„Skupština opštine zadužuje Načelnika opštine da u cilju zaštite šuma i životne sredine pokrene aktivnosti oko sprečavanja realizacije ugovora o koncesiji za eksploataciju tehničkog građevinskog kamena dijabaza na lokalitetu „Vučjak“, PJ Kozara, Vrbaška“. Ovakav zaključak objavljen je u „Službenom glasniku opštine Gradiška“ od 18. juna 2018. godine.
Načelnik opštine Zoran Adžić, međutim, tvrdi da pojam „spriječiti“ može da se čita i na drugi način.
„To nije tačno, takav zaključak nije donesen, nego je doneseno da se moraju pribaviti sve neophodne dozvole, prije svega ekološka dozvola za izgradnju takvog objekta i mi smo insistirali na tome, a na sprečavanju, to nije tačno“, odgovorio je Adžić, kada smo ga pitali koje aktivnosti je preduzeo oko sprečavanja realizacije ugovora o koncesiji, na što ga je zaključkom obavezala skupština opštine.
Valjda, u skladu sa ovakvim Adžićevim tumačenjem, opština Gradiška je dala saglasnost „Integral inženjeringu“ za aktiviranje kamenoloma. To je navedeno i u „Studiji uticaja na životnu sredinu projekta eksploatacije tehničkog građevinskog kamena – dijabaza na kamenolomu ‘Vučjak'“, koju je izradio Institut za građevinarstvo (IG) Banjaluka.
„Opština Gradiška je u svom mišljenju, broj 02-012-1-58/18 od 20. februara 2019. godine navela da su sve ranije date preporuke od strane opštine Gradiška na prethodnu procjenu uticaja na životnu sredinu uvažene u studiji.“
Očito je da je načelnik zaključke skupštine opštine, pročitao na svoj način, ali i da nikada skupštinu opštine/grada nije izvijestio o tome šta je preduzeo na sprečavanju relizacije ovog projekta, što je bio obavezan učiniti.
Inspekcijski vremeplov
Zahtjev za izdavanje ekološke dozvole, „Integral inženjering“ je ministarstvu uputio 26. juna 2019. godine. Tako je navedeno i u obrazloženju ove dozvole, a iz nje je vidljivo i da je za njeno izdavanje poslužila „Studija o uticaju na životnu sredinu kamenoloma ‘Vučjak'“, koju je izradio Institut za građevinarstvo. U studiji se kao datum njene izrade navodi mjesec maj 2019. godine.
Bez obzira na to u Odjeljenju za inspekcije grada Gradiška tvrde da je njihov ekološki inspektor 2018. godine, na licu mjesta utvrdio da Integral posjeduje potrebnu dokumentaciju i da je procedura za izdavanje ekološke dozvole kod nadležnog ministarstva u toku!?
Pitali smo u Odjeljenju za inspekcije grada Gradiška šta su utvrdili prilikom kontrole 2018. godine.
„Kontrola koja je rađena po nalogu RUIP-a (Republička uprava za inspekcijske poslove), odnosila se na lokaciju „Vučjak“ gdje je izvršen uvid, te utvrđeno da firma „Integral inženjering“ a.d. Laktaši nije otpočela s radom. Prilikom kontrole, društvo je predočilo pribavljenu dokumentaciju koja je izdana od strane nadležnih organa i da se procedure za pribavljanje ekološke dozvole koju izdaje nadleženo ministarstvo za prostorno uređenje, građenje i ekologiju Republike Srpske, vode kod istog“.
Datumi bez licence
„Studiju uticaja na životnu sredinu projekta eksploatacije tehničkog građevinskog kamena – dijabaza na kamenolomu ‘Vučjak'“ je Institut za Građevinarstvo „IG“, kako se vidi i iz ovog dokumenta, izradio u mjesecu maju 2019. godine.
Licencu za obavljanje djelatnosti iz oblasti zaštite životne sredine „IG“ je od ministarstva dobio 31. maja iste godine. Dakle, institut je posao na izradi studije radio prije nego je dobio licencu od nadležnog ministarstva koja mu omogućava da može obavljati taj posao.
Institut za građevinarstvo „IG“ je dugo poslovao u sistemu „Integral inženjeringa“, sada je formalno samostalan, a njegovi osnivači su Boris Regodić i Siniša Praštalo. Praštalo je inače zet Slobodana Stankovića, vlasnika „Integral inženjeringa“.
Zaključak skupštine opštine, negativna mišljenja struke i dijela javnosti, kao i u nizu drugih slučajeva u ovoj zemlji, ne predstavljaju nikakvu prepreku interesima tajkuna. Istovremeno, političari se ponašaju kao uslužni servis tim interesima. U Narodnoj skupštini RS sjedi pet narodnih poslanika od kojih nijedan nije postavio poslaničko pitanje u vezi s devastacijom Kozare.