Desanka Maksimović bila je srpska pjesnikinja, profesorica umjetnosti i članica Srpske akademije nauka i umjetnosti. Rođena je u mjestu Rabrovica pored Valjeva 1898., a umrla u Beogradu 1993. godine. Iza sebe je ostavila bogato stvaralaštvo i veliki broj dobijenih nagrada.
Diplomirala je na odjeljenju za svjetsku književnost, opštu istoriju i istoriju umjetnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu, a nakon studija je radila u gimnazijama u Obrenovcu i Beogradu, kao i učiteljskoj školi u Dubrovniku. Izabrana je za redovnog člana Srpske akademije nauka i umjetnosti 1965. godine. Umrla je u 95. godini i sahranjena u Brankovini kod Valeva, gdje je provela djetinjstvo.
Pisala je pjesme za djecu i odrasle, a povremeno je i prevodila knjige (većinom poeziju) sa francuskog, ruskog, slovenačkog i bugarskog jezika. Iza sebe je ostavila pedesetak knjiga poezije, koja ima elemente ljubavne i rodoljubive, ozbiljne i osjećajne. Njene najpoznatije pjesme su “Strepnja”, “Prolećna pesma”, “Tražim pomilovanje”, “Opomena”… Njena djela su prevođena na mnoge jezike, a neka od njih su se našla i u antologijama poezije.
Među njene prijatelje ubrajali su se Miloš Crnjanski, Ivo Andrić, Isidora Sekulić, Branko Ćopić…
Desanka je dobila veliki broj nagrada, među kojima se nalaze Vukova, Njegoševa, Zmajeva, nagrada AVNOJ-a… Izabrana je za počasnog građanina Valjeva. Škola koju je pohađala u Brankovini dobila je ime “Desankina škola”, a u Valjevu su joj podigli spomenik još za vrijeme njenog života. Otkrio ga je Batija Bećković, a Desankino negodovanje zbog tog čina su umirili ubjeđivanjem da ustvari dižu spomenik poeziji sa njenim likom. Vlada Srbije je 1993. godine odlučila da osnuje Zadužbinu Desanke Maksimović, koja dodjeljuje istoimenu nagradu. Uneskov slovenski projekat je na stogodišnjicu njenog rođenja prograsio Desanku za ličnost kulture u 1998. godini. Beograd je 2007. dobio spomenik sa njenim likom u Tašmajdanskom parku, dok je u sastavu Manastira Svete Trojeručice Hilandarske u selu Bogoštica kod Krupnja 2013. godine otvoren i Dom srpske poezije „Desanka Maskimović“.
Ovo su njeni najlepši stihovi o ljubavi:
1. Reci mi sad, kada već prošlo sve je: časi bolni i dani dragi, lepi; kad novi bol se starom bolu smeje; od reči tvojih kad duša ne strepi – reci, da l’ te je moja tuga bolela nekad, kad sam te mnogo, mnogo volela? (Po rastanku)
2. Poznala sam te kad sneg se topi, topi, i duva vetar mlak. Blizina proleća dušu mi opi, opi, pa žudno udisah zrak. S nežnošću gledah stopa ti trag, trag po snegu belom; i znadoh da ćeš biti mi drag, drag u životu celom. (Predosećanje)
3. Vi koji se volite ljubavlju isposnika, sa strahom od sagrešenja, koji kao ptica o kavez lomite krila, sećaćete se uvek jedno drugom lika. I po rastanku zamreti vam neće gušena htenja. (Slovo ljubavi)
4. Ko hoće da doživi čudo mora se radovati kao laste, mora mu biti dato da može i zaplakati obilato i kad do dečaka već odraste. (Ko hoće da doživi čudo)
5. Od jutra hodam adom između nabujalih voda. Nigde nikoga, samo tajna zamršena granja, samo ja i samoća beskrajna, slatka i očajna. (Samoća)
6. O, ne ostavljaj me nikad samu kad neko svira. Učiniće mi se negde u šumi ponovo sve moje suze teku kroz samonikle neke česme. (Opomena)
Pročitajte i:
eTrafika.net/srbijadanas.com