Svijet je ove nedjelje “potresla” vijest da Indija planira od Velike Britanije da traži povraćaj legendarnog 100 miliona funti vrijednog dijamanta koji se nalazi na kraljičinoj kruni. Ovaj potez izazvao je gnijev britanske javnosti i otvorio staru debatu o ulozi Ujedinjenog Kraljevstva u kolonijalnoj istoriji Indije.
Argumenti istoričara i političara u Britaniji, koji zastupaju stav da je dijamant tačno tamo gdje bi trebalo da bude, pozivaju se na “blagonaklon i humanistički” pristup kolonijalnih vlasti populaciji indijskog poluostrva. Ovaj argument proističe kako iz neznanja tako i iz namjernog kolonijalnog apologizma nastalog uslijed težnji kraljevstva da obriše ljagu zbog zločina počinjenih nad jednim od najstarijih naroda svijeta.
Mit o “blagonaklonom i humanističkom” pristupu mora biti srušen. Zbog toga izdvajamo 5 najvećih zlodjela Ujedinjenog Kraljevstva u Indiji:
1. Rasparčavanje
Najtrajnije i najštetnije kolonijalno zavještanje Britanije predstavlja podjela indijskog potkontinenta na tri države: Indiju, Pakistan i Bangladeš. Odnosi triju zemalja napeti su od tada pa do danas.Rasparčavanje je dovelo do najveće migracije u istoriji, jer je veliki broj ljudi prelazio iz Indije u Pakistan i obratno. To je izazvalo 15 miliona raseljenih i više od milion mrtvih. Kada su tenzije 1971. dostigle tačku ključanja uslijed borbe za nezavisnost Bangladeša od Pakistana, još 500.000 ljudi izgubilo je život.
2. Bengalska glad
Britanija je tokom kolonijalne ere skrenula pogled sa najgore gladi u istoriji čovječanstva. Bengalska glad 1943. godine bila je toliko strašna da su je neki čak povezali sa terminom genocid. Tri miliona Indijaca umrlo je od gladi, a za to je najveći krivac bila politika Vinstona Čerčila.
Ujedinjeno Kraljevstvo je iz Indije izvozilo, tačnije iznosilo ogromne količine hrane, kako bi pokrilo logistiku potrebnu za vođenje rata. Oko 70 hiljada tona riže odnijeto je iz Indije u prvih 6 mjeseci 1943. godine.
Čerčil je čak rekao povodom bengalske gladi: “Mrizim Indijce. Oni su zvjerski narod sa zvjerskom religijom. Za glad su sami krivi jer su se razmnožavali kao zečevi”.
3. Amricarski masakr
U aprilu 1919. godine, hiljade mirnih demonstranata koji su u Amricaru protestovali protiv britanske kolonijalne vlasti blokirano je u Džalijanvala baštama gdje su britanske trupe pod vođstvom generala Dajera besomučno po njima otvorile vatru i usmrtile preko 1000 ljudi. General Dajer je kasnije slavljen kao heroj zbog čega je dobio 26 hiljada funti u znak zahvalnosti.
4. Operacija Blu star (Plava zvezda)
Negativan uticaj Britanije nije okončan sa krajem kolonijalne ere. Predstavljajući se kao veliki saveznik u regionu, London je nastavio da se mješa u indijsku politiku. Najznačajniji takav primjer dogodio se 1984. godine kada je britanska vlada savjetovala indijsku da izvrši raciju Zlatnog hrama – svetog mjesta Sika. Rezultat ovog prijedloga, ekvivalentnog recimo italijanskom upadu u Vatikan, bile su stotine mrtvih.
Posljedica ove operacije bilo je ubistvo Indire Gandi i odmazda nad Sikima, kojih je u Delhiju ubijeno oko 2.000. Tek prošle godine je Britanija priznala svoju umješanost u ovu operaciju.
5. Zauzimanje Delhija 1857. godine
Britanska krvava vladavina nad Indijom najbolje je oslikana zauzimanjem Delhija 1857. godine. Trupe kraljevstva masakrirale su kako vojsku, tako i civile, a broj žrtvi nikada nije procjenjen. Jedan britanski vojnik koji je prisustvovao ovom zločinu zapisao je: “Naređeno nam je da pucamo u sve… to je bukvalno bilo ubistvo”.
Newsweek.rs/independent.co.uk