Nagrada Oskar jedna je od najprestižnijih filmskih priznanja u svijetu. Mnogi režiseri stvaraju godinama kako bi mogli podići ovaj zlatni kipić i pred milionskim auditorijumom ispred televizijskih ekrana, reći govor koji su spremili. Iako ova nagrada, defakto otvara mnoga vrata režiserima, on ne potvrđuje nužno kvalitet, kao uostalom i mnoge druge nagrade.
Piše: Vedran Grahovac
Ipak, mnogi veliki filmovi ili pak reditelji nisu nikad nagrađeni ovom nagradom, ali je njihov kvalitet potvrdila kritika, publika kao i ono što nazivamo „sud vremena“. U nastavku teksta navodimo pet velikih savremenih režisera koji nisu osvojili „Oskar“ za režiju, iako su neki njihovi filmovi uzimali ovu prestižnu nagradu, ali u drugim kategorijama.
Dejvid Finčer (David Fincher)
Veliko ime Holivuda i jedan od najvećih živih režisera. Snima već preko dvadeset godina i sinonim je za dobre trilere. Nerijetko, ti trileri su mračni, brutalni i uglavnom sa dobrom filozofskom pričom u osnovi. Kroz svoju dugogodišnju karijeru potvrdio je više puta da nije jedan od onih režisera koji konstantno snimaju isti film, i da uprkos određenim karakteristikama po kojima je prepoznatljiv, ima sposobnost da ponudi nešto novo i drugačije. Filmovi „Borilački klub“ i „Sedam“ su naslovi po kojima je najviše prepoznatljiv i sa kojima je ušao u antologiju svjetskog filma. Na većini relevantnih lista najboljih trilera ikada nalaze se upravo ova dva Finčerova filma. Da nije samo majstor za trilere pokazao je sa filmovima „Društvena mreža“ i „Neobični slučaj Bendžamina Batona“, koji su na neki način, iskorak u njegovoj karijeri bar kada govorimo o stilu i žanru. Prošle godine njegov film „Mank“ nominovan je u deset kategorija za nagradu Oskar. Dejvid Finčer, uspio je da ostvari veliki nivo umjetničke nezavisnosti, ali isto tako i snimi filmove za koje možemo reći da su mejnstrim.
Kristofer Nolan (Cristopher Nolan)
Kao i njegov kolega Finčer, Nolan je, bar kada govorimo o počecima njegove karijere, bio prepoznatljiv po napetim i mračnim trilerima. Filmovi „Prestiž“ i „Memento“ samo su neki od njih u kojima je Nolan pokazao koliko je zapravo veliki režiser. Njegov rad neodvojiv je od njegovog brata Džonatana Nolana(Jonathan Nolan) koji mu je baš za ova dva filma pisao scenarije i bez koga, bar po mišljenju mnogih, Nolanova karijera ne bi bila toliko uspješna. Pored trilera, Nolanovo ime u velikoj mjeri veže se i za filmove o Betmenu od kojih je „The Dark Knight“ dobio posebno dobre kritike publike i struke. Dio Nolanove karijere obilježili su i naučno-fantastični filmovi od kojih treba izdvojiti „Inception“ koji mnogi svrstavaju u najbolje naučno-fantastične filmove ikada. Kada govorimo o filmovima Nolana iz ovog žanra, treba napomenuti da su oni uglavnom zasnovani na kompleksnim scenarijima koji gledaoce podstiču na razmišljanje. Da je njegov opus više od trilera i filmova iz naučno-fantastičnog žanra, pokazao je ratnim filmom „Dunkirk“ iz 2017. godine. Sa svojim posljednjim filmom „Tenet“ privukao je veliku pažnju publike širom svijeta. Hrabar i inovativan, Nolan je režiser koji zna da pomjera granice, a nerijetko i da rizikuje.
Kventin Tarantino (Quentin Tarantino)
Jedan od najautentičnijh savremenih režisera čiji su filmovi ponekad omaži starim filmovima i kinematografijama. Iako nema formalno filmsko obrazovanje, stvorio je vrlo upečatljiv stil, prepoznatljiv mnogim filmofilima širom svijeta. Vrhunska muzika, nasilje i krv, prepoznatljive su karakteristike njegovih filmova. Pažnju svjetske filmske javnosti privukao je 1995. godine, na festivalu u Kanu sa filmom „Petparačke priče“ koji je osvojio „Zlatnu palmu“. Ljubitelj je vestern filmova kao i azijske kinematografije, što se iz mnogih scena njegovih filmova može i zaključiti. Jedan je od onih režisera koji sam piše scenarije za svoje filmove i koji su, zapravo, temelji njegovih djela. Iako je dva puta osvajao nagradu Oskar za scenario, ovu nagradu nije nikad osvojio za režiju. Uprkos tome što nije snimio mnogo filmova stekao je ugledan status, kao malo koji reditelj u svijetu filma. Čovjek koji istinski voli sedmu umjetnost, uživa snimajući, a što na kraju rezultira filmovima koji filmofili širom svijeta vole.
Daren Aronofski (Darren Aronofsky)
Za razliku od prethodno navedenih režisera, filmovi Aronofskog nisu toliko prijemčivi širem auditorijumu. Njegov opus karakterišu mračne i vrlo teške drame u kojima se nerijetko bavi čovjekom i njegovim psihičkim stanjem. Kroz individualne priče Aronofski nas je preko svojih likova vodio u one najmrčnije ponore ljudske duše, pokazujući nam koliko je čovjek nekad kompleksno i slabo ljudsko biće. Kroz situacije u kojima su se nalazili, njegovi likovi takođe su pokazivali i ogromnu ljudsku snagu koju često nismo svjesni da imamo. Njegov film „Rekvijum za snove“ stekao je kultni status širom svijeta. Kada govorimo o nagradama, film „Crni labud“ doživio je veliki uspjeh, pobrao odlične kritike i osvojio 97 nagrada od kojih je jedna i Oskar. Pored svega navedenog, Aronofski kao režiser, ipak nije nikada uspio da osvoji Oskar. Svojim filmovima i temama često je provocirao i uglavnom izazivao oprečna mišljenja kod publike.
Pol Tomas Anderson (Paul Thomas Anderson)
Ne polazi često režiserima za rukom da već na samom početku karijere snime veliki film koji će se kasnije smatrati savremenim klasičnim djelom. Upravo to, pošlo je za rukom ovom režiseru sa sjajnim i velikim filmom „Magnolija“ iz 1999. godine. Kompleksan i vrlo emotivan film u kojem je Anderson okupio velika glumačka imena kao što su Tom Kruz (Tom Cruise) i Džulijan Mur (Julianne Moore), pobrao je odlične kritike i osvojio tri nominacije za nagradu Oskar. Upravo ovim filmom Anderson je sebi otvorio put u Holivudu, gdje će ostvariti zavidnu karijeru i postati jedan od najcjenjenijih režisera. Osam godina nakon „Magnolije“ snima film „Biće krvi“ koji osvaja nagradu Oskar u dvije kategorije, ali ne u kategoriji režije. Kroz svoje filmove Anderson je pokazao da je moguće biti svoj i kvalitetan , a da se pritom može postići i određena doza komercijalnosti. Pored navedenih, filmovi „Master“ i „Boogie Nights“ samo su neki od naslova koje je režirao.