Prošlonedjeljno dramatično bjekstvo dvojice robijaša iz zatvora u američkoj saveznoj državi Njujork privuklo je veliku pažnju. Osuđenici na smrt pobjegli su u subotu iz Kaznene ustanove “Klinton”, rasjekavši čelične zidove i šipke, što je odmah pobudilo asocijacije na poznate filmove, kao što su “Bjekstvo iz Šošenka” i “Bjekstvo iz Alkatraza”. Neki od najuzbudljivijih filmova inspirisani su upravo bjekstvima koja su se zaista dogodila, a ovo je pet najpoznatijih u američkoj istoriji.
1. Džon Dilindžer i drveni pištolj
Zajedno sa svojom bandom, američki državni neprijatelj broj jedan opljačkao je desetak banaka na Srednjem zapadu i pet policijskih stanica – ubivši tom prilikom 10 ljudi.
Januara 1934. je uhapšen je u Tusonu (Arizona) i odveden u Okružni zatvor Lejk u Kraun Pointu (Indijana), pošto je optužen za ubistvo policajca u pljački banke 1933. U to vrijeme se smatralo da je nemoguće pobjeći iz ovog visokoobezbeđenog zatvora, ali to nije važilo i za Dilindžera.
Trećeg marta 1934, Dilindžer je, zajedno s još jednim robijašem, pobjegao iz zatvora pomoću drvenog pištolja namazanog imalinom i novog-novcatog “vorda V-8”, koji je pripadao šerifu.
“Ako ikada vidim Džona Dilindžera, ubiću ga vlastitim pištoljem”, rekao je šerif Kraun Pointa Lilijan Holi. “Ovo je suviše glupo da bismo o tome pričali.”
Iste godine agenti Federalnog istražnog biroa ubili su Dilindžera u Čikagu.
Njegovo bjekstvo je tema filma Majkla Mana iz 2009. “Državni neprijatelji”, snimljenog u zatvoru iz koga je Dilindžer pobjegao 75 godina ranije.
2. Bjekstvo iz Alkatraza
Jedanaestog juna 1962. osuđenici na doživotnu robiju Frenk Li Moris i braća Džon i Klarens Englin pobjegli su iz zatvora “Stena” u Zalivu San Franciska.
Da bi izveli ovaj poduhvat, napravili su glave od mješavine sapuna, toalet papira i prave kose i stavili ih u svoje krevete da bi zavarali čuvare prilikom noćnog obilaska zatvora.
Godinu dana su primitivnim alatima kopali tunel u zidu koji ih je odveo do hodnika koji se nije koristio, odakle su se popeli u ventilacioni otvor i pobjegli preko krova.
Preskočili su ogradu, a zatim napravili čamac od kišnih mantila i super lijepka koji su ukrali iz zatvorskog magacina. Napumpali su čamac i otisnuli se oko 22 h. Niko nije primijetio da ih nema sve do jutra.
Poslije 17-godišnje istrage, Federalni istražni biro je zaključio da su se udavili u zalivu. Čuveno bjekstvo je ovjekovječeno u filmu iz 1979. “Bjekstvo iz Alkatraza”, u kome Klint Istvud glumi Frenka Lija Morisa.
3. Uhvati me ako možeš
Ozloglašeni kriminalac Frenk Abagnejl pobjegao je iz Saveznog zatvora u Altanti (Džordžija) 1971. tako što je ubijedio zatvorske čuvare da je inspektor, a ne zatvorenik.
On je iskoristio činjenicu da je maršal koji ga je priveo zaboravio njegovu dokumentaciju i, zajedno sa saučesnikom, ubijedio čuvare da je inspektor na tajnom zadatku, koji je tu da bi špijunirao čuvare.
Poslije nekoliko nedjelja čuvari su stekli dovoljno poverenja u njega da bi se sastali s njegovim saučesnikom u automobilu izvan zatvorskih zidina. Abagnejl je išetao iz zatvora i čuvari ga više nikada nisu vidjeli. Dva mjeseca je izbjegavao policiju, a onda je uhapšen u rejonu Vašingtona. Odslužio je četiri godine zatvora u Virdžiniji, prije nego što je uslovno oslobođen. Danas je policijski savjetnik za privredni kriminal.
Priča o Frenku Abagnejlu (mada ne i njegovo bjekstvo iz zatvora) detaljno je opisana u filmu Stivena Spilberga iz 2002. “Uhvati me ako možeš”.
4. Devetnaestogodišnjak bježi iz zatvora
Septembra 2014. iz zatvora je pobjegao devetnaestogodišnji mladić, koji je osuđen na tri doživotne robije zbog ubistva trojice školskih drugova u pucnjavi 2012. godine.
T.Dž. Lejn, Lindzi Brus, koji je osuđen za ubistvo, i Kliford Operado, osuđen za otmicu, pobjegli su iz Kaznene ustanove “Alen” u Lajmi (Ohajo), tako što su napravili merdevine i spustili se niz zatvorske zidine.
Robijaši su se provukli kroz uzak prolaz i dospjeli do zaključanog skladišta pored zatvorskog dvorišta gdje su mjesecima pravili merdevine od svega što su uspjeli da nađu. Devetog septembra 2014. upotrijebili su četiri metara duge merdevine da se popnu na vrh zgrade, a zatim preskoče zidine i pobjegnu. Sva trojica su uhvaćena devet sati nakon bekstva.
5. Sedmorica iz Teksasa
Najspektakularnije bjekstvo u istoriji Teksasa dogodilo se decembra 2000, kada je sedam zatvorenika pobjeglo iz maksimalno obezbjeđenog zatvora “Džon B. Konali” u usamljenom gradiću Kenedi.
Predvođeni Džordžom Rivasom, koji je tada imao 30 godina i bio osuđen na 18 uzastopnih doživotnih robija zbog pljačke i otmice, sedmorica robijaša (uključujući i dvojicu osuđenih za ubistvo) savladali su dva čuvara i osam radnika na održavanju, ukrali su njihovu odjeću i ključeve od kombija i zaključali ih u ostavu. Poslije toga su se poslužili lukavstvom da bi ubijedili stražare da im dozvole da uzmu oružje iz jedne stražarske kule, a zatim ih vezali i pobjegli kombijem.
Sedmorica iz Teksasa, kako su ih nazvali, pljačkali su od San Antonija i Dalas do Kolorada, gdje su i uhapšeni, ali tek pošto su ubili 29-godišnjeg policajca Obrija Hokinsa u Irvingu (Teksas). Jedan od njih se ubio prije nego što je uhapšen, a ostala šestorica su vraćeni u zatvor “Džon B. Konali”. Od tada su pogubljena trojica, uključujući i Rivasa.
Biznis insajder