Evropska unija treba da pruži veći podsticaj zemljama Balkana da krenu u reforme, jedan je od zaključaka predavanja koje je profesor Džon O'Brenan sa Nacionalnog univerziteta Irske održao u Narodnoj univerzitetskoj biblioteci u Banjaluci.
Piše: Fedor Marjanović
O'Brenan je na iskustvu svoje zemlje govorio o mogućnostima koje pruža članstvo u Evropskoj uniji, o Brexitu, ali i tome kako sama Evropa treba zemljama regiona da pruži podsticaj za ostvarivanje tih ciljeva. Ne slaže se sa francuskim predsjednikom Makronom da zemlje Balkana još uvijek nisu spremne za članstvo. Po njegovom mišljenju, trebalo bi svim zemljama regiona odrediti datum kada bi dobile članstvo, jer problem korupcije ovih područja može da se riješi samo uz aktivno učešće Evropske unije.
„Zašto bi ulazili u referome koje nisu nimalo jeftine, ukoliko nema garancije o članstvu?“, upitao je, te dodao da članstvo u Evropskoj uniji nije „nije univerzalni lijek koji će riješiti sve probleme“.
Prednost Bosne i Hercegovine je u tome što se može učiti na iskustvima zemalja koje su ranije postale članice, među kojima je Irska. Osvrnuvši se na istoriju, smatra da je period od 1921, kada je izvojevala slobodu od Velike Britanije, do 1973. godine, kada je ušla u Evropsku ekonomsku zajednicu, period protraćene nezavisnosti. Pedesetih godina se postavilo pitanje da li će Irska kao nacija preživjeti. Do 1988. godine Irska je bila u sličnom položaju kao i Bosna i Hercegovina, zemlja sa 22% nezaposlenosti, 10% deficita u budžetu i snažnim emigracijskim talasom. Pametnim ulaganjem i korišćenjem jedinstvenog evropskog tržišta, Irska je postala jedna od ekonomski najstabilnijih evropskih zemalja. Iako je doživjela veliki gubitak u ekonomskoj krizi 2008. Irska je iskoristila pogodnosti člasntva u Evropskoj Uniji i napravila veliki skok u oblasti stranih investicija.
Govoreći o Brexitu, O'Brenon je istakao da najviše strahuje od pravljenja granica između Irske i Sjeverne Irske, koja je dio Velike Britanije. Postavljanje fizičkih granica između ove dvije teritorije mogle bi dovesti do opasnosti od novog oružanog sukoba.
„Jedan od razloga zbog kojeg se do nekog nivoa možemo identifikovati sa ovim regionom je to što donekle razumijemo kako je imati podijeljenu teritoriju i kako je imati građanstvo sa različitim identitetima“, zaključio je on.
Ovaj tekst je kreiran u sklopu projekta “Snaga pozitivne priče”, koji realizuje eTrafika.net a podržavaju USAID i IOM. Autor ovog teksta je odgovoran za njegov sadržaj i stavovi koji su u njemu izneseni ne odražavaju stavove USAID i IOM.